Πού μπορεί να ακουμπήσει η Ελλάδα σήμερα;

Η κλιμάκωση των παράνομων ενεργειών και των προκλητικών δηλώσεων από την Τουρκία βαίνει αυξανόμενη. Το 1976 είχαμε την κρίση με το σεισμικό πλοίο Χόρα, κατόπιν της οποίας υπογράφτηκε το πρωτόκολλο της Βέρνης με το οποίο πάγωσε η διεξαγωγή ερευνών για πετρέλαιο έξω από τα χωρικά ύδατα των έξι ναυτικών μιλίων στο Αιγαίο, με σκοπό να διεξαχθούν διαπραγματεύσεις σχετικά με την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας, τα όρια της οποίας αμφισβητούσε η Τουρκία. Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής πρότεινε την προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο για την επίλυση της διαφοράς, την οποία η Τουρκία δεν δέχτηκε. Είχε προηγηθεί η έναρξη εκμετάλλευσης του κοιτάσματος στον Πρίνο από τη χώρα μας. Το 1986 προέκυψε η κρίση με το σεισμικό πλοίο Σισμίκ με τον αποφασιστικό χειρισμό της από τον Ανδρέα Παπανδρέου. Ένα χρόνο μετά υπογράφτηκε η συμφωνία του Νταβός, η οποία αποτελούσε μία επανάληψη του πρωτοκόλλου της Βέρνης. Το 1996 είχαμε την κρίση στα Ίμια, η οποία έληξε με την υποστολή της ελληνικής σημαίας, ενώ το επόμενο έτος υπογράφτηκε η συμφωνία της Μαδρίτης με σκοπό την προσπάθεια διευθέτησης των διαφορών. Σήμερα, το πλωτό τουρκικό γεωτρύπανο Φατίχ διεξάγει εργασίες γεώτρησης στην Κυπριακή ΑΟΖ (αποκλειστική οικονομική ζώνη), ενώ σύμφωνα με τον Τούρκο υπουργό εξωτερικών έπεται η αποστολή και ετέρου πλοίου του Γιαβούζ.
Μέχρι στιγμής εκτός από δηλώσεις υποστήριξης για την αναγνώριση της παραβίασης των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κύπρου, κανένα συγκεκριμένο μέτρο δεν έχει ληφθεί από την Ε.Ε. Ο Κύπριος πρόεδρος Αναστασιάδης έκανε λόγο για μία νέα εισβολή, έναν δηλαδή τρίτο Αττίλα, αλλά από την πλευρά της Κύπρου και της Ελλάδας δεν έχει ακουστεί καμία σκέψη λήψης μέτρων έναντι της Τουρκίας, όπως για παράδειγμα κήρυξης ενός εμπορικού εμπάργκο, κλεισίματος των συνόρων και κατάθεσης βέτο στην Ε.Ε. για την άμεση επιβολή συγκεκριμένων κυρώσεων όπως άμεσα ελήφθησαν έναντι της Ρωσίας μετά την εισβολή της στο ουκρανικό έδαφος της χερσονήσου της Κριμαίας.
Παράλληλα, Τούρκοι επίσημοι αξιωματούχοι με δηλώσεις τους συνεχίζουν να διατυπώνουν απαιτήσεις που περιλαμβάνουν την διεκδίκηση της μισής περίπου υφαλοκρηπίδας του Αιγαίου, δηλαδή το δικαίωμα της εκμετάλλευσης του μισού περίπου Αιγαίου, καθώς και την απόσυρση των ελληνικών φρουρών από τα νησιά του Αιγαίου, ενώ από κάποιους ακραίους κύκλους έχει διατυπωθεί η διεκδίκηση ακατοίκητων νήσων αλλά και κατοικημένων νησιών του Αιγαίου. Γενικότερα, η Τουρκία δεν αναγνωρίζει ούτε τη Σύμβαση της Γενεύης του 1958 για το Δίκαιο της Θάλασσας, ούτε τη Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας του 1982, ούτε την απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου του 1982 ότι τα νησιά έχουν υφαλοκρηπίδα. Επίσης, εκτός του ότι δεν έχει δεχτεί την λύση του θέματος στο Διεθνές Δικαστήριο, διατυπώνει πλέον και αμφισβητήσεις σχετικά με το καθεστώς των θαλασσίων συνόρων στο Αιγαίο όπως στα Ίμια.
Σημαντικό βοήθημα για την κατανόηση της κατάστασης αποτελούν και τα γεγονότα της εισβολής στην Κύπρο. Η πρώτη εισβολή των Τούρκων σταμάτησε στις 23 Ιουλίου 1974, με την κήρυξη εκεχειρίας και την έναρξη διαπραγματεύσεων. Στην Ελλάδα την επόμενη μέρα έπεσε η χούντα και την πρωθυπουργία ανέλαβε ο Κωνσταντίνος Καραμανλής. Οι διαπραγματεύσεις διεξήχθησαν στην Γενεύη, ενώ οι Τούρκοι είχαν ήδη καταλάβει το 7% περίπου της Κύπρου. Οι Τούρκοι ζητούσαν την ομοσπονδοποίηση του νησιού, τη μεταφορά πληθυσμών και τον έλεγχο του 37% του νησιού. Καμία σχέση δηλαδή, με την αποκατάσταση της τάξης βάση των υπογεγραμμένων Συνθηκών Ζυρίχης και Λονδίνου του 1959. Σαν να μην έφτανε αυτό, ενώ οι διαπραγματεύσεις ήταν σε εξέλιξη, το βράδυ της 13ής Αυγούστου του 1974 πραγματοποιείται η γνωστή μεγάλη απόβαση των Τούρκων «Αττίλας 2». Τα γεγονότα φανερώνουν ξεκάθαρα το πόσο η Τουρκία σέβεται όχι μόνο τις διεθνείς συνθήκες αλλά και τις συνομιλίες ειρήνευσης.
Το Συμβούλιο της Ευρώπης από την πλευρά του στις 29 Ιουλίου του 1974 καταδίκασε το πραξικόπημα για την ανατροπή του Μακάριου και αναγνώρισε το δικαίωμα της Τουρκίας να επέμβει για να αποκαταστήσει το εσωτερικό καθεστώς σύμφωνα με το άρθρο 4 της συνθήκης Εγγυήσεων του 1960. Αλλά, δεν καταδίκασε την μονομερή στρατιωτική επέμβαση, ούτε και απαίτησε την αποχώρηση των τουρκικών στρατευμάτων. Επίσης, το νομικό τμήμα του ΟΗΕ γνωμοδότησε ότι η Συνθήκη δεν παρείχε δικαίωμα ένοπλης επέμβασης καθώς τα συμβαλλόμενα μέρη είναι μέλη του ΟΗΕ και δεσμεύονται από τον Καταστατικό του Χάρτη, ο οποίος αποτελεί αναγκαστικό Δίκαιο και δεν επιτρέπει τη χρήση βίας παρά μόνο για σκοπούς αυτοάμυνας. Ούτε όμως και αυτή η γνωμοδότηση έφερε κάποιο αποτέλεσμα, καθώς δεν έγινε καμία λήψη σοβαρών μέτρων από τον ΟΗΕ ή τα κράτη μέλη του. Οι Ευρωπαίοι και ο ΟΗΕ άφησαν ουσιαστικά ανέγγιχτους τους εισβολείς Τούρκους.
Στη χώρα μας τα τελευταία χρόνια επικρατεί όλο και πιο έντονα μία φιλολογία για έναν κίνδυνο ατυχήματος ή για ένα θερμό επεισόδιο στο Αιγαίο, καθώς οι παραβιάσεις του εθνικού εναέριου χώρου από τουρκικά πολεμικά αεροσκάφη είναι καθημερινές, ενώ οι δηλώσεις των Τούρκων πολιτικών έχουν περιέχουν ευθείς απειλές. Ο πρώην πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης ο οποίος είχε χειριστεί την κρίση των Ιμίων, με άρθρο του στην Καθημερινή στης 9 Ιουνίου 2019 κατέθεσε την άποψή του λέγοντας «Πιστεύω ότι η τακτοποίηση των εκκρεμοτήτων μετά τις εκλογές είναι αναγκαία. Ο κίνδυνος επεισοδίων με αρνητικές επιπτώσεις θα είναι υπαρκτός, εάν δεν προσπαθήσουμε να βρούμε λύσεις, όχι πάντα ευχάριστες ίσως, αλλά που κατοχυρώνουν την ειρήνη στην περιοχή. Σε μια τέτοια προσπάθεια η Ελλάδα θα έχει, πιστεύω, την συμπαράσταση τόσο της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσο και των ΗΠΑ.» Το πνεύμα λοιπόν, που τείνει να προβάλλεται ολοένα και περισσότερο είναι αυτό της ελαστικότητας απέναντι στην Τουρκία, ώστε να αποφευχθεί ένα πολεμικό επεισόδιο, καθώς εκείνη δεν δέχεται το Διεθνές Δίκαιο. Αυτό που όμως, δεν φαίνεται να λαμβάνεται υπ’ όψη είναι ότι η γειτονική χώρα χαρακτηρίζεται από το ασταμάτητο των διεκδικήσεων. Οπότε ποιος μπορεί να διαβεβαιώσει ότι μετά από μία υποχωρητική για την Ελλάδα συμφωνία δεν θα επανέλθει με νέες παράνομες διεκδικήσεις και με νέες προκλητικές ενέργειες στο χώρο του Αιγαίου.
Ποια λοιπόν, εντύπωση θα προκαλούσε σήμερα μία δήλωση ενός πρωθυπουργού ή προέδρου της δημοκρατίας ή υπουργού ή βουλευτών ότι σε περίπτωση που θιχτεί οποιοδήποτε είδος κυριαρχικού δικαιώματος της χώρας μας θα αποπλεύσουν για το χώρο της παραβίασης και δεν θα μετακινηθούν από εκεί μέχρι να τερματιστεί η παράνομη ενέργεια, να αποδεχτεί η Τουρκία την διευθέτηση της υφαλοκρηπίδας στο Διεθνές Δικαστήριο και να παραδεχτεί ότι δεν τίθεται θέμα θαλασσίων συνόρων; Μήπως, οφείλουμε να παραδεχτούμε πως πλέον είναι εκτός εποχής τέτοιου είδους σκέψεις; Ο Άγγελος Σικελιανός στην κηδεία του Κωστή Παλαμά κατά την Γερμανική κατοχή, εκφώνησε συγκινημένος «Σ’ αυτό το φέρετρο ακουμπά η Ελλάδα!». Αλήθεια, πού μπορεί να ακουμπήσει η Ελλάδα σήμερα;
Μαργέλης Κωνσταντίνος
6 Ιουλίου 2020
Δημοσίευση Militaire.gr

Leave a Reply

Pin It on Pinterest