Σύμφωνα με τους Πατέρες της Εκκλησίας μας, οι Ιερές Ακολουθίες (όπως ο Εσπερινός, ο Αγιασμός, το Μνημόσυνο) και τα Ιερά Μυστήρια (του Βαπτίσματος, του Χρίσματος, του Γάμου, του Ευχελαίου, της Εξομολόγησης, της Ιεροσύνης, της Θείας Ευχαριστίας), δεν είναι εθιμικές συνάξεις ή τελετές. Ούτε ο Ορθόδοξος χριστιανικός Ιερός Ναός είναι απλά ένας χώρος προσωπικής ή ομαδικής προσευχής. Κατά τη διάρκεια των Ιερών Μυστηρίων, επομένως εντός του Ιερού Ναού, υπάρχει η παρουσία του Αγίου Πνεύματος, της αγίας, ομοουσίου και αδιαιρέτου Τριάδος.
Ένα ερώτημα λοιπόν που ανακύπτει, αφορά το αν εν παρουσία Αγίου Πνεύματος συνάδει η περιφορά δίσκων οικονομικής ενίσχυσης για διάφορους καλοπροαίρετους σκοπούς. Ακόμα και η ρίψη χρημάτων στα παγκάρια για να ανάψουμε το κερί μας. Βέβαια, από τα έσοδα του παγκαριού και των δίσκων καλύπτονται τα έξοδα των ενοριών, που δεν είναι και λίγα, οπότε και τα δύο φαντάζουν απαραίτητα.
Όμως, σε μία Ορθόδοξη χριστιανική κοινωνία, η όποια οικειοθελή οικονομική συνεισφορά των πιστών θα μπορούσε να κατατίθεται απευθείας στην αρμόδια Μητρόπολη. Ο κάθε πιστός να δηλώνει εθελοντικά την ενορία του και να δίνει κατά τη διάρκεια του έτους ότι ποσό επιθυμεί, ανώνυμα ή επώνυμα, αντί να ρίχνει χρήματα στο παγκάρι και σε δίσκους κατά τη διάρκεια των Θείων Μυστηρίων. Με αυτό τον τρόπο τα λειτουργικά έξοδα των Ιερών Ναών θα καλύπτονται απευθείας από τη Μητρόπολή τους. Παράλληλα, η αποτροπή ρίψης χρημάτων σε παγκάρια και δίσκους θα χτυπάει την καμπάνα της ιερότητας των Θείων Μυστηρίων και Ακολουθιών.
Τα παγκάρια μπορούν να χρησιμοποιούνται όταν οι ναοί παραμένουν ανοιχτοί αλλά δεν τελούνται Θεία Μυστήρια ή Θείες Ακολουθίες. Οπότε οι πιστοί θα έχουν άλλη μία επιλογή για να αφήνουν την οικειοθελή οικονομική τους συνεισφορά.
Οι δίσκοι έκτακτης οικονομικής ενίσχυσης για έργα ή δράσεις της ενορίας ή της Μητρόπολης (όπως ορφανοτροφεία, γηροκομεία, κατασκηνώσεις, παιδικοί σταθμοί, σχολεία), μπορούν να τοποθετούνται ανά χρονικά διαστήματα στην είσοδο-έξοδο των Ιερών Ναών, πριν ή μετά την τέλεση των Ιερών Μυστηρίων και Ακολουθιών.
Ομάδα λαϊκών καθορισμένη από την κάθε Μητρόπολη μπορεί να επισκέπτεται τους ναούς, έχοντας ως αρμοδιότητα να ανοίγει τα παγκάρια και να παραλαμβάνει τις εισπράξεις από τους έκτακτους δίσκους.
Σε αυτές τις σκέψεις πιθανόν να αντιπαρατάσσεται η ανθρώπινη λογική, θέτοντας το ενδεχόμενο περιορισμού των εσόδων των ενοριών. Όμως, η Ορθόδοξη πίστη αντιπαραθέτει δικά της λογικά ερωτήματα, όπως: Είναι δυνατόν να αφήσουν οι Άγιοι ή η Παναγία τους Ιερούς Ναούς οι οποίοι τους είναι αφιερωμένοι, αβοήθητους; Μήπως με αυτή την αμφιβολία-λογισμό προσβάλλουμε τη Θεία Χάρη που συνοδεύει κάθε Άγιο ή την Παναγία και επομένως και την ίδια την Αγία Τριάδα;
Επομένως, ένα τέτοιο ζήτημα, όπως και κάθε παρόμοιο, μπορεί να κρύβει έναν κίνδυνο. Το άνοιγμα της Κερκόπορτας της υποδαύλισης της ίδιας της πίστης μας. Κάτι που, δυστυχώς, έλαβε χώρα με την εφαρμογή κατά τη διάρκεια των Θείων Μυστηρίων των πιο αυστηρών υγειονομικών μέτρων μετά τα από εκείνα που ίσχυαν για τα νοσοκομεία, επί κορωνοϊού, ενώ έπονταν για καφετέριες, εμπορικά καταστήματα, υπερκαταστήματα τροφίμων, λοιπούς χώρους εργασίας.
Η διαχείριση των οικονομικών και της όποιας περιουσίας των ενοριών, των Μητροπόλεων και της Αρχιεπισκοπής, θα μπορούσε να ανατεθεί σε επιτροπές, τα μέλη των οποίων να εκλέγονται από λαϊκούς που έχουν προσφερθεί οικειοθελώς και διαθέτουν σχετικές γνώσεις.
Η διοίκηση των ορφανοτροφείων, των γηροκομείων και των κατασκηνώσεων που βρίσκονται υπό την αιγίδα Μητροπόλεων και της Αρχιεπισκοπής, δύναται επίσης να αφεθεί σε επιτροπές λαϊκών, τα μέλη των οποίων να επιλέγονται κατόπιν συνεδριάσεως των Μητροπολιτικών Συμβουλίων.
Η απομάκρυνση της οικονομικής διαχείρισης και ενός σημαντικού μέρους διοικητικών καθηκόντων από τα χέρια των ιερέων, θα τους χαρίσει χρόνο και ενέργεια για να επικεντρωθούν στο κύριο έργο τους, το πνευματικό. Παράλληλα, θα μπορούν να προσφέρουν ψυχική υποστήριξη σε ανθρώπους που υποφέρουν στα νοσοκομεία ή κατ’ οίκον. Αλλά και να επισκέπτονται τα σχολεία και τα πανεπιστήμια, ώστε να συνομιλούν με τα παιδιά και τους νέους που δέχονται αμέτρητα πνευματικά βέλη από πολλαπλές πλευρές.
Ταυτόχρονα, γνωρίζοντας ο κόσμος ότι οι ιερείς δεν ανακατεύονται με οικονομικά και άχαρα διοικητικά ζητήματα θα τους βλέπει με πιο θερμό μάτι.
Οι Επίσκοποι θα διαθέτουν επίσης μεγαλύτερη ευχέρεια χρόνου να κινούνται εκτός του Μητροπολιτικού τους γραφείου, ώστε να έρχονται σε προσωπική επαφή με τους πιστούς. Να αφουγκράζονται τους προβληματισμούς τους για πάσης φύσεως θέματα που τους απασχολούν και να συνδιαλέγονται μαζί τους.
Εξαιρετικό βοήθημα θα αποτελούσε η συχνότερη διοργάνωση πνευματικών ομιλιών και διαλόγων για θέματα τόσο της Ορθόδοξης πίστης, όσο και κοινωνικά, για παιδιά, εφήβους, νέους, ενήλικες, γονείς, έγγαμους, μεσήλικες, ηλικιωμένους. Με τη συμμετοχή όχι μόνο ιερέων και επιστημόνων, αλλά και γερόντων από ιερές μονές.
Επιπλέον, η Ορθόδοξη χριστιανική μας παράδοση δύναται να αποτελέσει την πιο σημαντική πηγή αρωγής μας. Οι συμβουλές, οι νουθετήσεις, τα βιώματα και τα θαύματα φωτισμένων ανθρώπων που αγίασαν, μπορούν να μας παρέχουν στήριξη στα καθημερινά μας προβλήματα και γενικότερα στη ζωή μας και θα μπορούσαν να παρουσιάζονται, γιατί όχι, από τους ίδιους τους Μητροπολίτες μας.
Τέλος, ας προβληματιστούμε αν κατά τη διάρκεια των Θείων Ακολουθιών και των Θείων Μυστηρίων συνάδει να υφίστανται σημεία επισήμων.
Κωνσταντίνος Μαργέλης
Άγιος Πέτρος, Λευκάδας, 30 Ιουνίου 2023
.
Δημοσίευση Freepen.gr & Meganisinews.eu